TELOMERLER
TELOMER NEDİR ?
DNA'nız, hücrelerinizin çekirdeklerinde bulunur ve burada kromozom adı verilen yapılar içinde paketlenmektedir. Her bir kromozom, genler biçiminde belirli genetik bilgiler taşımaktadır. Vücudunuzdaki hücreler bölünürken, kromozomlarınızın çoğalması gerekmektedir, böylece her hücre çekirdeğinde tam bir kromozom seti içermektedir. Kromozomlarınızın her birinin sonunda telomer adı verilen DNA uzantıları vardır. Telomerler, kromozomlarınızın uçlarını hasara veya yakındaki kromozomlarla kaynaşmaya karşı korumaya yardımcı olmaktadır.
TELOMERLER NEDEN KISALIR ?
Bir kromozomun kendini kopyaladığı her seferde DNA zincirleriniz biraz kısalmaktadır. Telomerler, bu süreçte genlerin kaybolmasını önlemeye yardımcı olmaktadır. Ancak, bu kromozomlarınız çoğaldıkça telomerlerinizin kısaldığı anlamına gelmektedir. İşte burada telomeraz adı verilen bir enzim devreye girmektedir. Belirli hücrelerde bulunur ve çok fazla aşınma ve yıpranmayı önlemeye yardımcı olmaktadır. Bu, telomerlerinizin kısaltmasını içermektedir. Telomeraz, kromozomlarınızın uçlarına ek telomer dizileri ekleyerek bunu yapmaktadır. Vücudunuzdaki çoğu hücre tipinde telomeraz yoktur. Bu, telomerlerinizin çoğunun zaman içinde kısalmaya devam ettiği anlamına gelmektedir.
TELOMERLER VE KANSER ARASINDAKİ İLİŞKİ NASILDIR?
Daha kısa telomerler, kimse neden olduğundan emin olmasa da artan kanser riski ile ilişkilidir. Mesane, Akciğer, böbrek, Gastroinstestinal, Boyun, Baş bunlara ek olarak, kanser hücrelerinin ayırt edici özelliklerinden biri, diğer hücrelere kıyasla hızla büyüyüp bölünmeleridir. Peki, kanser hücreleri telomerlerini agresif bir şekilde nasıl kısaltmaz ve ölemez ? Bazı hücrelerde telomer kısalmasını azaltan enzim olan telomeraz tekrar aktif hale gelmektedir. Bununla iligili kanser, 2016 yılında bir çalışma bulunmuştur. Unutmayın ki, bu enzim çoğu hücre tipinde bulunmamaktadır. Ancak, kanser hücrelerini telomerazını kullanarak bozulmalarını geciktirerek telomerlerini koruyabildikleri görümektedir. Bu bilgilere dayanarak bazı yeni kanser tedavileri, kanser hücrelerini daha hızlı yok etmeye yardımcı olmak için telomerazı hedef almaktadır.
Kaynak
1.https://images.app.goo.gl/LE4v6iLs3ZEJMA5S9
2.https://youtu.be/GaRzcueF4x8
Yorumlar
Yorum Gönder