İNSAN GENOM PROJESİ
İNSAN GENOM PROJESİNİN HARİTALANMASI
1980'lerin sonlarında İnsan Genom Projesi dünyanın bütün bölgelerindeki genetikçiler arasında tesis edilen sıkı olmayan fakat iyi organize edilmiş bir iş birliği şeklinde kuruldu. Projenin başlama amaçlarından birisi gerçekçi sınırın her 2-5 Mb'lık bir sıklık olduğu düşünülmekle birlikte 1Mb'lık bir belirteç sıklıkla bir genetik haritaydı. Aslında 1994'e kadar bir uluslararası konsorsiyum toplanmışı. SSLP'lerin kullanımı ve referans ailelerin büyük CEPH koleksiyonu sayesinde gerçekteki hedefi aşmıştı. 1994 Haritası 4000'i SSLP'ler olan 5800 belirteç içeriyordu ve 0.7Mb'de bir belirteç sıklığını sahipti. Sonraki versiyona ilave 1250 SSLP dahil edilmesiyle 1994 haritasını bir miktar daha ileri götürdü.
Fiziki haritalanma çok gerisinde kalmadı. 1990'ların başlarında diğer klon parmak izi yöntemleri kadar STS* taraması kullanılarak klon kontig haritalarının üretilmesi için hatırı sayılır bir çaba harcanmıştır. Fiziki haritalanma projesinin bu aşamasının en büyük başarısı ortalama 0.9 Mb büyüklükte parçaların bulunduğu 33,000 YAC içeren bütün genomun bir klon kontig haritasının yayınlanmasıydı.
Bununla birlikte YAC klonlarının iki ya da daha fazla bitişik olmayan DNA parçaları içerebildiği fark edildiği zaman, YAC kontig haritalarının değeri konusunda şüpheler arttı. Kontig haritaların oluştrulmasında bu kimerik klonların kullanılması, genomda aralıklı DNA parçalarınnın yanlışlıkla bitişik konumlarda haritalanmasına neden olabilirdi. Bu problemler büyük ölçüde Massachusetts'da Whitehead Enstitüsü/MIT genom merkezi tarafından STS belirteçleri radyasyon hibrit haritalanmasının uyarılmasına yol açtı. 1995' te ortalama 199 kb'da bir sıklıkla 15,086 belirteç içeren insan STS haritasının yayınlanması ile doruğa ulaşıldı. Bu harita daha sonra çoğu ETS'lerden oluşan ilave 20,104 STS ile desteklendi ve bunun sonucu olarak fiziki haritaya protein kodlayan genler yerleştirildi. Elde edilen harita sıklığı İnsan Genom Projesinin başlangıcında fizikiharitalanma için amaçlandığı gibi 100 kb 'da bir belirteç hedefine yaklaştı.
Birleştirilmiş STS haritalarında, genetik araçlarla genom üzerinde de haritalanmış yaklaşık 7000 polimorfik SSLP pozisyonu yer aldı. Sonuç olarak, fiziki ve genetik haitalar doğrudan karşılaştırılabilir. STS verisi içeren klon kontig haritalar her iki haritaya bağlanttılanabilirdi. Net sonuç, İnsan Genom Projesinin DNA dizileme aşaması için çerçeve olarak kullanılabilecek kapsamlı bütünleşik bir haritaydı.
* bir genomda dizi etiketli yerlerin konumlarını yerleştiren fiziksel bir haritalanma prosedürü.
Yorumlar
Yorum Gönder