Hücre İskeleti

Hücre iskeleti - kelimenin tam anlamıyla hücre (sito-) iskeleti - hücreye mekanik destek sağlayan, içeriğini organize eden ve hücrenin değişen ihtiyaçlarına veya çevreden gelen sinyallere yanıt olarak hareketlerini yönlendiren bir protein filamentleri ağıdır. 

Hücre iskeleti filamentleri hücre boyunca uzanır ve karmaşık bir yapısal destek ağı oluşturur. Her filament, bir araya gelebilen veya parçalanabilen, ayrıntılı yapıların hücrenin bir bölümünde hızla bir araya getirilmesine ve daha sonra gerektiğinde hücrenin başka bir bölümünde sökülüp yeniden oluşturulmasına izin veren proteinlerden yapılır. Üç temel hücre iskeleti filamenti türü vardır. 

Bunların en incesi aktin filamentleridir. Bu esnek filamentler, sitoplazma boyunca çapraz bağlı demetler ve ağlar ve plazma zarının alt tarafına baskı yapan destekleyici bir ağ oluşturur. Aktin filamentleri hücre hareketinde özellikle önemlidir: kas hücrelerinin büzülmesine izin verirler ve plazma zarındaki dışa doğru büyümeleri, hücrelerin bir yüzey boyunca gezinmek için kullandıkları ileri sızma hareketini oluşturabilir. Ara filamentler, hücrelere gerilme mukavemeti, kopmadan esneme yeteneği veren ip benzeri ipliklerdir. Özellikle deri hücrelerinde ve mekanik strese maruz kalan diğer hücrelerde belirgindirler. Ara filamentler ayrıca pençelerin, saçların ve tüylerin gücüne de katkıda bulunur. En kalın filamentler, hücrenin içeriğini organize eden, zara bağlı organelleri sabitleyen ve veziküllerin ve diğer hücre bileşenlerinin hareketine rehberlik eden uzun, sert, içi boş tüpler oluşturan mikrotübüllerdir. Bu filamentler, mikrotübül düzenleme merkezleri adı verilen yapılardan filizlenir -birincil merkez, çekirdeğe yakın olan sentrozomdur- ve hızla büyüyüp küçülebilirler. Bazı hücrelerde mikrotübüller de kalıcı yapılar oluşturur. Spermi bir yumurtaya doğru iten kırbaç benzeri kamçı, mikrotübüllerden oluşur.