Rabia YALÇIN  - Moleküler Biyoloji ve Genetik,  Haliç Üniversitesi Mitokondri, tüm ökaryot hücrelerde yer alan ve hücrede meydana gelen kimyasal reaksiyonlar için gerekli enerjiyi sağlayan, sitoplazmada bulunan bir organeldir. Mitokondriler oval görünümlü, yaklaşık 1 µM uzunluğa ve 0,5 µM ene sahiptirler. Enerjiyi, hücrenin sitoplazmasındaki besin maddelerinden ve oksijenden sağlamaktadırlar. Oksidatif fosforilasyonun merkezidir. Mitokondri’nin yapısını incelediğimizde çift katlı iç ve dış membranı, zarlar arası boşluk, DNA, matrixler, ribozomlardan ve kristalardan oluşmaktadır. Bir hücre içerisinde yüzlerce, binlerce mitokondri bulunabilir ve şekil, büyüklük olarak farklılık göstermektedir. Birkaç yüz mikron çapında küresel yapıda ya da birkaç mikron çapında ipliksi görünümde olabilmektedirler. Bütün mitokondri’lerin içerisinde 2-10 arasında değişen mitokondriyal DNA bulunmaktadır. Fakat bu değişkenlik türden türe, kişiye, dokuya göre değişmektedir. İnsanlarda 16 kb, bitkilerde ise 5

Kadriye Yüksel,    Moleküler Biyoloji ve Genetik Bölümü,  İstanbul Yeni Yüzyıl Üniversitesi  Mitokondriyal DNA Mitokondri, sitoplazma içinde membran ile sınırlanmış, ökaryotik canlılarda bulunan ve hücre içi oksijenli solunumdan sorumlu çift membranla çevrili, kendi enzimlerini üretebilen, kendine ait halkasal yapıda DNA’sı bulunan bir organeldir. Mitokondriler hücrenin en yoğun enerji ürettiği organeldir, oksidasyon-redüksiyon reaksiyonları ile hücreye enerji üretirler. Mitokondriler mtDNA ve nDNA tarafından kontrol edilirler. Mitokondriyal DNA sirküler (halkasal) çift zincirli DNA’dan oluşur ve toplam 37 gen içerir. Bir hücrede bulunan mtDNA sayısı 1000-10.000 arasındadır. Mitokondriyal DNA’nın tamir mekanizması nükleer DNA’ya göre daha zayıftır ve bu özelliği sayesinde mutasyonlara da daha açık olmuş olur. MtDNA içeriğinin yalnızca %7’sı kodlanmayan dizilerden oluşur[1]. Mitokondri, kendi DNA’sını, nüklear DNA’dan bağımsız olarak çoğaltabilir. Buna; ‘’otonom özellik’’ adı verilir[2]